در روز ۹ دی ۱۳۰۰ شمسی مجلس شورای ملی، عضویت ایران در “جامعه ملل” را تصویب کرد. “جامعه ملل”، یک سازمان بین‌المللی میان دولتی بود که در نتیجه امضای عهدنامه ورسای، طی سال‌های ۱۲۹۸ تا ۱۲۹۹ خورشیدی تاسیس شد و تا زمان وقوع جنگ جهانی دوم مهم‌ترین نهاد بین‌المللی میان دولتی به شمار می‌آمد.
دولت ایران طبعأ همانگونه که از میانهء دورهء فرمانروایی اشکانیان تا زمان عضویت در جامعهء ملل، سلف “سازمان ملل” کنونی، نام کشور ایران می بود به همین نام درخواست عضویت داد و به همین نام درجرگهء اعضای آن جامعه درآمد. همچنین به جامعه رسمأ یادآور گردید که از کاربرد نام “پرشیا” به جای ایران خودداری کنند زیرا نام کشور هیچگاه پارس یا پرشیا نبوده است.
خواندن کشوربه نام پرشیا از سوی اروپاییان از آن بود که نخستین قوم ایرانی که یونانیها/ اروپاییان شناختند پارسها بودند، همچنانکه ما کشور هلاس را یونان می خوانیم. ایونها/ یونانیان یکی از قومهای هلاس بودند.
گویا دولت افغانستان نیز می خواست نام ایران را برای عضویت در جامعهء ملل برای خود ثبت کند که اقدام دیپلماتهای ایرانی پیش از دیپلماتهای افغان مانع برآورده شدن خواستهء دولت افغانستان شد. دولت افغانستان به دولت ایران اعتراض هم کرد و شاید پیشینهء آن در وزارت خارجه باشد.
بیژن شاهمرادی
۲۰ دی ۱۴۰۱
