دسته: تاریخ ایران

همهء ایرانیان با این گفته آشنا هستند : “دروغگو دشمن خدا ست” . این زبانزد که برخورد با پدیده دروغ در چارچوب بینشی دیباور را یادآور می شود از چه زمانی در زبان فارسی رواج یافته است؟ چرا از میان گناهانی که در باورهای دینباوران فهرست شده است تنها دروغ چنین برجسته شده و تنها دروغگو دشمن خدا خوانده شده است و نه دزد یا آدمکش و … مانند آن؟ زمینهء فرهنگی و اعتقادی چنین گفته ای چیست؟ کم و بیش. اگر گواهی تاریخنگاران یونانی را بپذیریم، ایرانیان از پرداختن…

ادامه مطلب...

دروغ / ۱ ****** دور داشتن دروغ   ? آرزوی داریوشِ بزرگ، ۲۵۰۰ سالِ پیش، برایِ ایران‌زمین، در سنگ‌نبشته‌ای از پارسه (تختِ جمشید) ?«اهورامزدا این کشور را بپاید از سپاهِ دشمن، از خشکسالی و از دروغ. به این کشور نیاید، نه سپاهِ دشمن، نه خشکسالی و نه دروغ.» ?آوانویسیِ پارسه (پارسیِ باستان):(۱) ایـمـام (۲) دَهـیـائـوم (۳) اَهـورَ‌مَـزداهْ (۴) پـاتـووْ (۵) هَـچـا (۶) هَـئـیـنـایـا (۷) هَـچـا (۸) دُشْ-یـارا (۹) هَـچـا (۱۰) دْرَئـوگَـه (۱۱) اَبـیْ (۱۲) ایـمـام (۱۳) دَهـیـائـوم (۱۴) مـا (۱۵) آجَـمـی‌یـا (۱۶) مـا (۱۷) هَـئـیـنـا (۱۸) مـا (۱۹) دُشْ-یـارَم (۲۰)…

ادامه مطلب...

بلندترين و تاريكترين شب در سال همان يلداي ايران باستان است. شب بزرگداشت روشنايي و زندگي است. شب زادروز استقبال از مهر يا ميترا است. مهر به معناي خورشيد، شبي كه خورشيد از نو زاده مي شود. مهمترين و تاثيرگذارترين پيامي كه يلدا براي ما دارد اين است كه در بلنداي شب، وقت و زمان را صرف بيداري خرد و عقل كنيم. اين تاريكي را به نور آگاهي تبديل كنيم و به فر بال دهيم. بايد خورشيد خرد را به آسمان جان فرا بخوانيم. اينطور مي شود كه بلندترين شب…

ادامه مطلب...

توانش زایش و گسترش در زبان فارسی           جواد پارسای از زمانی که انسان‌های غارنشین به دره‌ها سرازیر شدند و گام به دوران کشاورزی گذاشتند، زبان‌شان نیز سوار بر ارابه‌ی آغازین شهریگری‌شان‌، همگام با پیشرفت دیگر بخش‌های زندگی، دگرگون و فزون‌یاب شد. هرچه روند شهریگری‌، در راه پدیده‌های: اجتماعی، فرهنگی و فناوری جامعه‌ی شهروندی به پیش رفت، همراه خود زبان کاربردی مردم را نیز به پیش برد. این بدان معناست که هر رشته‌ی اجتماعی، فرهنگی، دانش و فناوری، واژه‌های نوین خود را، با بهره‌گیری از توانشِ زایش و گسترش زبان،…

ادامه مطلب...